നമസ്കാരത്തില്‍ കൈ കെട്ടല്‍.
- ഖബീസത്തുബ്നു ഹുൽബ് (റ) തന്റെ പിതാവിൽ നിന്നും ഉദ്ധരിക്കുന്നു അദ്ദേഹം (ഹുൽബ്) പറയുന്നു നബി (സ) നിസ്കാരം കഴിഞ്ഞാൽ തന്റെ വലതു ഭാഗത്തേക്കും ഇടതു ഭാഗത്തേക്കും എഴുന്നേറ്റു പോകുന്നത് ഞാൻ കണ്ടിട്ടുണ്ട് അതുപോലെ ഇടുതു കൈ നെഞ്ചിൻമേൽ വെച്ചതായും ഞാൻ കണ്ടിട്ടുണ്ട് വലതുകൈ ഇടതുകയ്യുടെ മണിബന്ധത്തിന്റെ മീതെ വെച്ച്കൊണ്ടു. അതിന്റെ റിപ്പോർട്ടർമാരിൽ ഒരാളായ യഹ്’യ അത് കാണിച്ചു തരികയും ചെയ്തു (മുസ്’നദ് അഹ്മദ് ഹദീസ് നമ്പർ: 22026)
- ത്വാഊസ് (റ) നിവേദനം; നബി (സ) നമസ്കാരത്തിൽ തന്റെ വലതു കൈ ഇടതു കയ്യിന്മേൽ വെച്ച് മുറുക്കിപ്പിടിച്ചുകൊണ്ടു തന്റെ നെഞ്ചിന്മേൽ വെക്കാറുണ്ടായിരുന്നു (അബൂദാവൂദ്: ഹദീസ് നമ്പർ:759,അല്‍ബാനിയുടെ ഇര്‍വാഉല്‍ ഗലീല്‍ 2/71)
- വാഇലുബ്നു ഹുജ്ർ (റ) നിവേദനം: അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു ഞാൻ നബി (സ)യുടെ കൂടെ നമസ്കരിച്ചിറ്റുണ്ട്. അപ്പോൾ നബി (സ) തന്റെ വലതുകൈ ഇടതുകയ്യിന്മേലായിക്കൊണ്ട് തന്റെ നെഞ്ചിന്മേൽ വെച്ചു (ഇബ്നു ഖുസൈമ ഹദീസ് നമ്പർ: 479)
- 2335 - أَخْبَرَنَا أَبُو سَعْدٍ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الصُّوفِيُّ، أنبأ أَبُو أَحْمَدَ بْنُ عَدِيٍّ الْحَافِظُ، ثنا ابْنُ صَاعِدٍ، ثنا إِبْرَاهِيمُ بْنُ سَعِيدٍ، ثنا مُحَمَّدُ بْنُ حُجْرٍ الْحَضْرَمِيُّ، حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ عَبْدِ الْجَبَّارِ بْنِ وَائِلٍ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ أُمِّهِ، عَنْ وَائِلِ بْنِ حُجْرٍ قَالَ: حَضَرْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا أَوْ حِينَ نَهَضَ إِلَى الْمَسْجِدِ فَدَخَلَ الْمِحْرَابَ، ثُمَّ رَفَعَ يَدَيْهِ بِالتَّكْبِيرِ، ثُمَّ وَضَعَ يَمِينَهُ عَلَى يُسْرَاهُ عَلَى صَدْرِهِ "
الكتاب: السنن الكبرى
البيهقي (384 - 458 هـ = 994 - 1066 م)
വാഇലുബ്നു ഹുജ്ർ (റ) നിവേദനം: നബി (സ) തക്ബീർ ചൊല്ലിക്കൊണ്ടു കൈകളുയർത്തുകയും എന്നിട്ട് വലതുകൈ ഇടതുകയ്യിന്മേലായിക്കൊണ്ട് തന്റെ നെഞ്ചിന്മേൽ വെക്കുകയും ചെയ്തു അദ്ദേഹം തന്നെ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നു തീർച്ചയായും നബി (സ) അവിടുത്തെ വലതുകൈ ഇടതുകയ്യിന്മേലായി വെച്ചു എന്നിട്ട് ഇരു കൈകളും തന്റെ നെഞ്ചിന്മേൽ വെച്ചു (ബൈഹഖിയുടെ സുനനുൽകുബ്റ: ഹദീസ് നമ്പർ 2335)
- അലി (റ) നിന്ന് : "തന്ടെ വലതുകൈ ഇടതു കയ്യിന്ടെ മദ്ദ്യത്തിലായി നെഞ്ചില്‍ വെക്കുക"
(ബുഖാരി തരിഖുല്‍കബീര്‍, ബൈഹഖി അല്‍ ഖുബുറാ 2/29. ഹദീസ് 2163 )
- അലി (റ) നിവേദനം: ഫസ്വല്ലി ലിറബ്ബിക വൻഹർ എന്ന ആയത്തുകൊണ്ട് വിവക്ഷ തന്റെ വലതുകൈ ഇടതുകയ്യിന്റെ മധ്യത്തിൽ വെച്ചുകൊണ്ട് നെഞ്ചിന്മേൽ വെക്കുക എന്നതാണ് (ബൈഹഖിയുടെ സുനനുൽ ഖുബ്റ: 2385)
- ഉക്വബ(റ) നിവേദനം: അപ്പോള്‍ فصل لربك وانحر എന്ന ആയതില്‍ അലി(റ) "തന്റെ വലതു ഇടതുകയ്യുടെ മദ്യത്തില്‍ വെച്ച് തന്റെ നെഞ്ഞിന്മേല്‍ വെക്കുക എന്നര്‍ത്ഥം 'വന്ഹര്‍' എന്ന പത്തിനു നല്‍കുന്നു" ( ബുഖാരി തന്റെ തരീഖുല്‍ കബീറില്‍ No. 2911 ,Vol 6 ,Pg 437 )
പത്ത്കിത്താബ് പരിഭാഷ :
- പിന്നീട് കൈകള്‍ രണ്ടും (നെഞ്ജിലേക്ക്) താഴ്തെണ്ടാതാണ് ..
(പത്ത്കിത്താബ് പരിഭാഷ:അബ്ദുല്‍അസീസ്‌ മുസ്ലിയാര്‍ പൊന്നാനി ) മഹല്ലി പരിഭാഷ
- കൈകള്‍ രണ്ടുംഉയര്‍ത്തി മറ്റു നമസക്കാരങ്ങളില്‍ വെക്കുന്നത് പോലെ മയ്യത്തുനമസ്ക്കാരത്തിലും നെഞ്ജ്ജിന്മേല്‍ വെക്കേണ്ടതാണ് .(മഹല്ലി പരിഭാഷ) (ഫത്‌ഹുല്‍മുഈന്‍ പരിഭാഷ)
- അപ്രകാരം നെജ്ജതുനിന്ന് കൈ എടുക്കലും ചൊറിച്ചില്‍ ഉള്ള സ്ഥലത്ത് വെക്കലും ഒരുപ്രാവശ്യം ആണ്.
(ഫത്‌ഹുല്‍മുഈന്‍ പരിഭാഷ)
- കൈ രണ്ടും നെഞ്ജ്ജിനു താഴെ വെക്കുന്നതിലുള്ള തത്വം അവ ശരീരത്തിലെ ഏറ്റവും
ശ്രേഷ്ടമായ അവയവത്തിന് മുകളില്‍ ആയിരിക്കുകാ എന്നതാണ് . അത് ഹൃദയമാണ്
(നിഹായ:,ജമല്‍)
- റസൂല്‍(സ) പറഞ്ഞു: "അറിയുക, നിശ്ചയമായും ശരീരത്തില്‍ ഒരു മാംസപിണ്ഡമുണ്ട്. അത് നന്നായാല്‍ ശരീരം മുഴുവന്‍ നന്നായി. അത് ദുഷിച്ചാല്‍ ശരീരം മുഴുവന്‍ ദുഷിച്ചു. അറിയുക, അതാണ് ഹൃദയം.'' (ബുഖാരി, മുസ്ലിം)
- وَحِكْمَةُ جَعْلِهِمَا تَحْتَ صَدْرِهِ أَنْ يَكُونَ فَوْقَ أَشْرَفِ الْأَعْضَاءِ وَهُوَ الْقَلْبُ
الكتاب: نهاية المحتاج إلى شرح المنهاج (1/548)
شمس الدين الرملي (919 - 1004 هـ = 1513 - 1596 م)
ഹൃദയത്തിറെ മേലെ കൈ വെക്കാന്‍ വേണ്ടി ആണ് കൈ നെഞ്ചിന്റെ താഴെ വെക്കണം എന്ന് പറഞ്ഞത്.
- وَالْحِكْمَةُ فِي جَعْلِهِمَا تَحْتَ الصَّدْرِ أَنْ يَكُونَا فَوْقَ أَشْرَفِ الْأَعْضَاءِ وَهُوَ الْقَلْبُ فَإِنَّهُ تَحْتَ الصَّدْرِ وَقِيلَ الْحِكْمَةُ فِيهِ أَنَّ الْقَلْبَ مَحَلُّ النِّيَّةِ، وَالْعَادَةُ جَارِيَةٌ بِأَنَّ مَنْ احْتَفَظَ عَلَى شَيْءٍ جَعَلَ يَدَيْهِ عَلَيْهِ
الكتاب: أسنى المطالب في شرح روض الطالب (1/145)
زَكَرِيَّا الأَنْصَاري (823 - 926 هـ = 1420 - 1520 م)
നെഞ്ചിന്റെ താഴെ രണ്ടു കയ്യും വെക്കണം എന്ന് പറയാനുള്ള യുക്തി പ്രധാനപെട്ട അവയവമായ ഹൃദയത്തിന്റെ മേല്‍ കൈ വരാന്‍ വേണ്ടി ആണ്, ഹൃദയം നെഞ്ചിന്റെ താഴ്ഭാഗത്ത് ആണ് .
- وَحِكْمَةُ ذَلِكَ إرْشَادُ الْمُصَلِّي إلَى حِفْظِ قَلْبِهِ عَنْ الْخَوَاطِرِ لِأَنَّ وَضْعَ الْيَدِ كَذَلِكَ يُحَاذِيهِ، وَالْعَادَةُ أَنَّ مَنْ احْتَفَظَ بِشَيْءٍ أَمْسَكَهُ بِيَدِهِ فَأُمِرَ الْمُصَلِّي بِوَضْعِ يَدَيْهِ كَذَلِكَ عَلَى مَا يُحَاذِي قَلْبَهُ لِيَتَذَكَّرَ بِهِ مَا قُلْنَاهُ.
الكتاب: تحفة المحتاج في شرح المنهاج (2/103)
ابن حجر الهيتمي (909 - 974 هـ = 1504 - 1567 م)
- (تَحْتَ صَدْرِهِ) أَيْ بِحِذَاءِ قَلْبِهِ
الكتاب: حاشيتا قليوبي وعميرة (1/197)
القليوبي (000 - 1069 هـ = 000 - 1659 م)
- وقال السيوطى في الدر المنثور: واخرج ابن أبى شيبة في المصنف، والبخارى في تاريخه، وابن جرير، وابن المنذر، وابن أبى حاتم، والدارقطنى في الأفراد، وأبو الشيخ، والحاكم، وابن مردويه، والبيهقى في سننه، عن على في قوله تعالى
(فَصَلّ لِرَبّكَ وَأنحَر)
قال: وضع يده اليمنى على وسط ساعده اليسرى ثم وضعهما على صدره فى الصلاة - ഇമാം സുയൂത്തി(റ) ഉദ്ധരിക്കുന്നു: ഇബ്ന്‍ അബീശൈബ തന്റെ മുസന്നഫിലും ബുഖാരി തന്റെ താരീഖിലും, ഇബ്ന്‍ ജരീരും ഇബ്ന്‍ മുന്ദിരും ഇബ്ന്‍ അബീ ഹതിമും ദാറുഖുത്നി തന്റെ ഇര്ഫാദിലും അബു ശൈഖു, ഹാകിം, ഇബ്ന്‍ മര്ദ, വയ്ഹി മുതലായവരും ബൈഹഖി തന്റെ സുനനിലും അലി(റ) നിന്ന്فصل لربك وانحر എന്ന ആയത്തിന് ഒരാള്‍ തന്റെ വലതു കൈ ഇടതുകയ്യുടെ മദ്യത്തില്‍ വെച്ച് അവ രണ്ടും നമസ്കാരത്തില്‍ നെഞ്ഞിന്മേല്‍ വെക്കുക എന്നര്‍ത്ഥം ഉദ്ധരിക്കുന്നു.(ദുറുല്‍ മന്‍സൂര്‍ - 8/650)
- حدثنا ابن حميد ، قال : ثنا مهران ، عن حماد بن سلمة ، عن عاصم الجحدري ، عن عقبة بن ظهير ، عن أبيه ، عن علي رضي الله عنه ( فصل لربك وانحر ) قال : وضع يده اليمنى على وسط ساعده اليسرى ، ثم وضعهما على صدره
( تفسير الطبري » تفسير القرطبي )
അലി(റ) നിന്ന്(فصل لربك وانحر ) എന്ന ആയത്തിന് ഒരാള്‍ തന്റെ വലതു കൈ ഇടതുകയ്യുടെ മദ്യത്തില്‍ വെച്ച് അവ രണ്ടും നമസ്കാരത്തില്‍ നെഞ്ഞിന്മേല്‍ വെക്കുക എന്നര്‍ത്ഥം ഉദ്ധരിക്കുന്നു.
( തഫ്സീര്‍ ത്വബരീ ,തഫ്സീര്‍ ഖുര്‍തുബീ )
- وائل بن حجر قال : صليت مع رسول الله - صلى الله عليه وسلم - ووضع يده اليمنى على يده اليسرى على صدره . رواه ابن خزيمة في صحيحه
"വാഇലുബ്നു ഹജര്‍(റ) നിവേദനം: ഞാന്‍ നബി(സ)യോടൊപ്പം നമസ്കരിച്ചു. അപ്പോള്‍ തന്റെ വലതു കൈ ഇടത്തേ കയ്യിന്മേലായി നെഞ്ചിന്മേല്‍ വെച്ചിട്ടുണ്ടായിരുന്നു."
(ഇബ്ന്‍ കുസയ്മ).
- حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ , عَنْ سُفْيَانَ , حَدَّثَنِي سِمَاكٌ , عَنْ قَبِيصَةَ بْنِ هُلْبٍ , عَنْ أَبِيهِ , قَالَ : " رَأَيْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَيَنْصَرِفُ عَنْ يَمِينِهِ وَعَنْ يَسَارِهِ , وَرَأَيْتُهُ قَالَ يَضَعُ هَذِهِ عَلَى صَدْرِهِ " , وَصَفَّ يَحْيَى : الْيُمْنَى عَلَى الْيُسْرَى فَوْقَ الْمِفْصَلِ .
(مسند أحمد )ഖബീസത് ഇബ്നു ഹുല്‍ബ് നിവേദനം :- നബി (സ) നമസ്കാരാനന്തരം ഇടത്തോട്ടും വലത്തോട്ടും പോകുന്നതായി ഞാന്‍ കണ്ടിട്ടുണ്ട്.ഇവ (രണ്ട് കയ്യും ) നെഞ്ചില്‍ മേല്‍ വെച്ചതായും ഞാന്‍ കണ്ടു റിപ്പോര്‍ട്ടറായ യഹ്യ വലതുകൈ ഇടതുകയ്യിന്മേല്‍ കെണ്‌പ്പിന്മേല്‍ വെച്ച കാണിച്ചു ത്തരികയും ചെയ്തു "(അഹമദ് 5/226)
കമാലുബ്നുഹമാം പറയുന്നു : ഹനഫികള്‍ ചെയ്തുവരുന്നത് പോലെ പൊക്കിളിന് താഴെ
കേട്ടുവാനോ ,ശാഫികള്‍ ചെയ്യുന്നത് പോലെ നെഞ്ജ്ജിനു താഴെ കേട്ടുവാനോ
നിര്‍ബന്തിക്കുന്ന തരത്തില്‍ സഹീഹായ ഹദീസുകള്‍ഒന്നും സ്ഥിരപെട്ടിട്ടില്ലാ
(ഫിഖ്ഹു സ്സുന്ന)
