മലയാളം ഖുത്ബ.....

"ജുമുഅ ഖുതുബ മാതൃ ഭാഷയില്‍ "

"കേരളത്തിലെ സമസ്ത മുസ്ലിയാക്കന്മാര്‍ ഹറാമാക്കിയ ഒരു വിഷയമാണിത്"
എന്നാല്‍ കേരളത്തിന് പുറത്ത് ഈ മുസ്ലിയാക്കന്മാരുടെ അതേ ആദര്‍ശമുള്ള ഒരു സ്ഥലത്തും ഇത് ഹറാമായ താണ് എന്ന് പറയുന്നില്ല . കേരളത്തില്‍ തന്നെ സമസ്തക്കാര്‍ കോഴിക്കോട് മീഞ്ചന്തയില്‍ സുന്നഹദോസ് കൂടി പാസ്സാക്കിയ മീഞ്ചന്ത പ്രമേയം വരുന്നത് വരെ ഇത് ഹറാമില്ലായിരുന്നു.

വിശുദ്ധ ഖുര്‍ആനും സുന്നത്തും പഠിപ്പിക്കുന്ന മാതൃഭാഷയില്‍ ഉള്ള ഖുതുബകള്‍ കേട്ട് കൊണ്ട് ജനങ്ങള്‍ അന്ധവിശ്വാസങ്ങളും അനാചാരങ്ങളും കയ്യോഴിച്ച്ചാല്‍ പല നഷ്ട്ടങ്ങളും ഉണ്ടാവും എന്ന് മനസ്സിലാക്കിയാണ് മുസ്ലിയാക്കന്മാര്‍ ജുമുഅ ഖുതുബ ഹറാമാക്കിയത് .

 

 

അനറബി ഖുത്ബ വിരോധികള്‍ തന്നെ മുനകാലത്ത് പത്രത്തില്‍ കൊടുത്ത ഒരു പരസ്യവും കാണുക.

 കേരളത്തില്‍ മാത്രമാണോ ഖുതുബ മാതൃഭാഷയില്‍???

• ദല്‍ഹിയിലെ ജുമാ മസ്ജിദ് തുടങ്ങി ഇന്ത്യയിലെ പതിനായിരക്കണക്കിന് മസ്ജിദ് കളില്‍ ഉര്‍ദുവില്‍ ആണ് ഖുതുബകള്‍ നടക്കുന്നത് ..
• സമസ്ത സുന്നികള്‍ സിയാറത്ത് പോകുന്ന തമിഴ്നാട്ടിലെ നാഗൂരില്‍ തമിഴ് ലാണ് ഖുതുബ.
• മലേഷ്യ ഇന്തോനേഷ്യ , പാകിസ്ത്താന്‍ അഫ്ഗാനിസ്ഥാന്‍ ഇറാന്‍ തുര്‍ക്കി റഷ്യ ചെച്നിയ ജോര്‍ജ്ജിയ ചൈന ++++ എല്ലാ നാടുകളിലും അവരവരുടെ നാട്ടിലെ ഭാഷകളില്‍ ഖുതുബകള്‍ നടത്താറുണ്ട്‌ .
• മമ്പുറം സയ്യിദ് അലവി തങ്ങളുടെ പേരക്കുട്ടി സയ്യിദ് ഫളല്‍നെ ഇറാനിലെ ഖുറാസാനിലെക്ക് ബ്രിട്ടീഷുകാര്‍ നാട് കടത്തിയത് ബ്രിട്ടീഷ് സര്‍ക്കാരിനെതിരെ ജനങ്ങളെ പ്രകോപിപ്പിക്കുന്ന ഖുതുബകള്‍ നടത്തി ജനങ്ങളെ ഇളക്കി വിട്ടു എന്ന കുറ്റം ആരോപിച്ചായിരുന്നു .. നബാത്തി ഖുതുബകള്‍ കേട്ടാല്‍ ആരെങ്കിലും ഇളകുമോ ..?അപ്പോള്‍ അദ്ദേഹവും മലയാളത്തില്‍ ആയിരുന്നു ഖുതുബകള്‍ നടത്തിയിരുന്നത്.
• കൊടുങ്ങല്ലൂര്‍ ചേരമാന്‍ പള്ളിയില്‍ 1996വരെ മലയാളത്തില്‍ ഖുതുബകള്‍ നടത്തി. പിന്നീട് സമസ്ഥക്കാര്‍ മഹല്ല് ഭരണം പിടിച്ചപ്പോള്‍ അറബിയില്‍ ആക്കി.
• സമസ്തയുടെ പ്രസിടണ്ട് മാര്‍ വരെ മലയാളത്തില്‍ ഖുതുബ നടത്തിയിരുന്ന നാടാണ് കേരളം . ഇന്നും മഞ്ചേരിയിലെ വലിയ ജുമുഅത്ത് പള്ളിയില്‍ മാതൃഭാഷയില്‍ ആണ് ഖുതുബ . ഇന്നും ഇതുപോലെ മലയാളത്തില്‍ ജുമുഅ ഖുതുബ നടത്തുന്ന സമസ്ത സുന്നി മഹല്ലുകള്‍ കേരളത്തില്‍ തന്നെ ധാരാളം ഉണ്ട്. 

നമ്മളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം വിഷയം ഇസ്ലാമില്‍ മാതൃഭാഷയില്‍ ഉള്ള ഖുതുബകള്‍ അനുവദനീയമാണോ ..? അതോ ഹറാമാണോ എന്നത് നോക്കേണ്ടത് നാടുകളെ നോക്കിയല്ല . പ്രമാണങ്ങള്‍ നോക്കിയാണ് .

 പ്രവാചകന്‍ (സ) യുടെ ഖുതുബ:

1. നബി (സ)യുടെ ഒരൊറ്റ ഖുതുബയും പൂര്‍ണരൂപത്തില്‍, ഇതാണ് നിങ്ങള്‍ വെള്ളിയാഴ്ച ഖുതുബയില്‍ ഒതേണ്ടത് എന്ന് പറഞ്ഞുകൊണ്ട് നബി (സ) പഠിപ്പിച്ചിട്ടില്ല.
2. നബി (സ)യുടെ ഖുതുബകള്‍ വിശുദ്ധ ഖുര്‍ആനിലെ ആയത്തുകള്‍ ഓതിക്കൊണ്ട് ജനങ്ങള്‍ക്ക് ദീന്‍ പഠിപ്പിച്ചു കൊടുക്കുന്ന വഅളായിരുന്നു.
3. ഇന്ന് മുസ്ലിയാക്കന്മാര്‍ നടത്തുന്നത് "നെല്ലിക്കുത്ത് ഇസ്മായീല്‍ എന്ന ഖുറാഫി മുസ്ലിയാര്‍ എഴുതിയ ഖുതുബ ക്കിതാബിലേയോ, ഇബ്നു നബാതുൽ മിസ്രിയുടെ നബാത്തി എന്ന മൊല്ലാക്ക എഴുതിയ നബാത്തി ഖുതുബയിലേയോ, ലേഖനങ്ങള്‍ ആണ്. അത് നബി (സ) പടിപ്പിച്ചതല്ല.
4. പല നാടന്മാരും കരുതുന്നത് നബി (സ) പഠിപ്പിച്ച ഖുതുബകളാണ് മുസ്ലിയാര്‍ കിതാബും മരവാളും കയ്യില്‍ പിടിച്ചുകൊണ്ട് ഓതുന്നത് എന്നാണ് പക്ഷെ ഈ ഖുതുബകള്‍ക്ക് പ്രവാചക ഖുതുബയുമായി ഒരു ബന്തവും ഇല്ല.
5. നബി (സ) ഖുതുബയില്‍ വിശുദ്ധ ഖുര്‍ആനിലെ ആയത്തുകള്‍ ഓതിക്കൊണ്ട് ജനങ്ങള്‍ക്ക് അത് വിശദീകരിച്ചു കൊടുത്ത്കൊ ണ്ട് വഅള് പറയുമായിരുന്നു.

സമസ്ത മൊല്ലാക്ക മാര്‍ നടത്തുന്നത് വഅളാണോ..? 

അത് കേട്ട് ഏതെങ്കിലും മനുഷ്യര്‍ നന്നായിട്ടുണ്ടോ ..? 

വഅളു വഅളാകണമെങ്കില്‍ ജനങ്ങള്‍ക്ക് മനസ്സിലാകണ്ടേ .മുസ്ലിയാക്കന്‍മാരെ..? 

ജുമുഅ ഖുതുബ സന്ദർഭോചിതമായിരിക്കണം...
നബി(സ)യുടെയും ഖലീഫമാരുടെയും ഖുത്ബ സന്ദർഭോചിതമായിരുന്നു. പ്രവാചകൻ പ്രസംഗിക്കുമ്പോൾ കണ്ണുകൾ ചുവ ക്കുകയും ശബ്ദം ഉയരുകയും ചെയ്തിരുന്നതായി മുസ്ലീം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്ത ഹദീസിൽ കാണാം. നബി(സ)യുടെ ഖുത്ബ പകർത്തിയെഴുതി അത് പാരായണം ചെയ്യുകയല്ല ഖലീഫമാർ ചെയ്തത്. ഉമർ(റ) ഖുത്ബക്കിടയിൽ ഉസ്മാൻ(റ)വിനോട് വൈകിയെത്തിയതിന്റെ കാരണം അന്വേഷിച്ച സംഭവം (ബുഖാരി, മുസ്ലീം), അലി(റ)വിനോട് ഖുത്ബക്കിടയിൽ സ്വത്തവകാശത്തെക്കുറിച്ച് ചോദിച്ച സംഭവം (ഇത് മിമ്പറിലെ മസ്അല എന്ന് അറിയപ്പെടു ന്നു)...

നബി (സ)യുടെ ഖുതുബകളുടെ സ്വഭാവം എങ്ങനെയായിരുന്നു എന്ന് ഹദീസില്‍ പറയുന്നത് കാണുക :

وَحَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى، وَحَسَنُ بْنُ الرَّبِيعِ، وَأَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ قَالَ يَحْيَى أَخْبَرَنَا وَقَالَ الآخَرَانِ، حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ، عَنْ سِمَاكٍ، عَنْ جَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ، قَالَ كَانَتْ لِلنَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم خُطْبَتَانِ يَجْلِسُ بَيْنَهُمَا يَقْرَأُ الْقُرْآنَ وَيُذَكِّرُ النَّاسَ ‏.

"നബി(സ)ക്ക് രണ്ടു ഖുതുബകള്‍ ഉണ്ടായിരുന്നു. അവക്കിടയില്‍ നബി(സ) ഇരിക്കും. ഖുറാന്‍ പാരായണം ചെയ്യുകയും ജനങ്ങളെ ഉല്‍ബോധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യും" (സഹിഹ് മുസ്ലിം ഹദീസ് നമ്പര്‍: 862)

وَقَوْله : ( يَقْرَأ الْقُرْآن وَيُذَكِّر النَّاس ) فِيهِ دَلِيل لِلشَّافِعِيِّ فِي أَنَّهُ يُشْتَرَط فِي الْخُطْبَة الْوَعْظ وَالْقُرْآن . قَالَ الشَّافِعِيّ : لَا يَصِحّ الْخُطْبَتَانِ إِلَّا بِحَمْدِ اللَّه تَعَالَى وَالصَّلَاة عَلَى رَسُول اللَّه صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِيهِمَا وَالْوَعْظ . وَهَذِهِ الثَّلَاثَة وَاجِبَات فِي الْخُطْبَتَيْنِ , وَتَجِب قِرَاءَة آيَة مِنْ الْقُرْآن فِي إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأَصَحّ , وَيَجِب الدُّعَاء لِلْمُؤْمِنِينَ فِي الثَّانِيَة عَلَى الْأَصَحّ , وَقَالَ مَالِك وَأَبُو حَنِيفَة وَالْجُمْهُور : يَكْفِي مِنْ الْخُطْبَة مَا يَقَع عَلَيْهِ الِاسْم , وَقَالَ أَبُو حَنِيفَة وَأَبُو يُوسُف , وَمَالِك فِي رِوَايَة عَنْهُ : يَكْفِي تَحْمِيدَة أَوْ تَسْبِيحَة أَوْ تَهْلِيلَة وَهَذَا ضَعِيف لِأَنَّهُ لَا يُسَمَّى خُطْبَة , وَلَا يَحْصُل بِهِ مَقْصُودهَا مَعَ مُخَالَفَته مَا ثَبَتَ عَنْ النَّبِيّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ .
الكتاب: المنهاج شرح صحيح مسلم بن الحجاج  (6/150)
النووي، أبو زكريا (631 - 676هـ، 1234- 1278م).

ഈ ഹദീസിനെ വിശദീകരിച്ചുകൊണ്ട് ഇമാം നവവി (റ) പറയുന്നു :ഇതില്‍ വിശുദ്ധ ഖുര്‍ആന്‍ പാരായണം ചെയ്യലും വഅള് പറയലും ഖുതുബയില്‍ ശര്‍ത്താണ് എന്ന് ഇമാം ശാഫിഈ ക്ക് തെളിവ് ഉണ്ട് .

ഇമാം ഷാഫി പറയുന്നു : ഹംദും , സ്വലാത്തും വഅളുമില്ലാതെ ഖുതുബ ശരിയാവുകയില്ല.....

 (وَالثَّانِي):  مُسْتَحَبٌّ وَلَا يُشْتَرَطُ ; لِأَنَّ الْمَقْصُودَ الْوَعْظُ وَهُوَ حَاصِلٌ بِكُلِّ اللُّغَاتِ
الكتاب: المجموع شرح المهذب (4/522)
النووي، أبو زكريا (631 - 676هـ، 1234- 1278م).

 ഇമാം നവവി പറയുന്നു:

രണ്ട് അഭിപ്രായക്കാര്‍ ഉണ്ട് . അറബി ശര്ത്തില്ല സുന്നത്തേയുള്ളൂ . കാരണം ഖുതുബയുടെ ഉദ്ദേശം വഅളാണ് . അത് ഏതു ഭാഷയിലും നിറവേറുന്നതാണ്.
(ശറഹ് മുഅദ്ദബ്)

തഫ്സീര്‍ ത്വിബ്രി

أَنَّهُ سَمِعَ سَعِيدَ بْنَ الْمُسَيِّبِ ، يَقُولُ : إِذَا نُودِيَ لِلصَّلاَةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِكْرِ اللَّهِ. قَالَ : فَهِيَ مَوْعِظَةُ الإِمَامِ فَإِذَا قُضِيَتِ الصَّلاَةُ بَعْدُ. 
الكتاب: جامع البيان في تأويل القرآن (23/384)

الطبري، أبو جعفر (224-310هـ ، 839 - 923م).

 സഈദ് ഇബ്ന് മുസയ്യബ് (റ) പറയുന്നു : ദിക്രുള്ള എന്നാല്‍ അത് ഇമാമിന്‍റെ വഅളാണ്.

അറബി ശര്താണ് എന്ന് ചില പണ്ഡിതന്‍മാര്‍ പറഞ്ഞതിനെ ഉലമാക്കള്‍ വിശദീകരിക്കുന്നു :

وَيُشْتَرَطُ كَوْنُهَا ) أَيْ الْأَرْكَانِ دُونَ مَا عَدَاهَا
الكتاب: تحفة المحتاج في شرح المنهاج (2/450)
ابن حجر الهيتمي (909 - 974 هـ = 1504 - 1567 م) 

അറബി ശര്‍ത്താണെന്ന് പറഞ്ഞത് ഖുതുബയുടെ റുഖ്നുകള്‍  (ഫര്ളുകള്‍) അറബി ആയിരിക്കല്‍ ശര്‍ത്താണ് എന്നാണ് . അതല്ലാത്തവക്കല്ല ..

( തുഹ്ഫ 2 : 450)

(وَيُشْتَرَطُ كَوْنُهَا) أَيْ الْخُطْبَةُ وَالْمُرَادُ بِهَا الْجِنْسُ الشَّامِلُ لِلْخُطْبَتَيْنِ كَمَا أَنَّ الْمُرَادَ بِهِمَا أَرْكَانُهُمَا (عَرَبِيَّةً)

الكتاب: نهاية المحتاج إلى شرح المنهاج (2/317)
شمس الدين الرملي (919 - 1004 هـ = 1513 - 1596 م)


بِأَنَّ الْمَقْصُودَ مِنْهَا هُنَا التَّذْكِيرُ بِمُهِمَّاتِ الْمَصَالِحِ الشَّرْعِيَّةِ حَتَّى لَا تُنْسَى فَوَجَبَ ذَلِكَ فِي كُلِّ جُمُعَةٍ ؛ لِأَنَّ مَا هُوَ مُكَرَّرٌ كَذَلِكَ لَا يُنْسَى غَالِبًا
الكتاب: تحفة المحتاج في شرح المنهاج (2/444)
ابن حجر الهيتمي (909 - 974 هـ = 1504 - 1567 م)

 ഇവിടെ ഉദ്ദേശിക്കപ്പെടുന്ന ലകഷ്യം ജനങ്ങളെ ശരീഅത്തിലെ മുഖ്യമായ വിഷയങ്ങള്‍ ധരിപ്പിച്ചു കൊണ്ട് ഉല്ബുوദ്ധരാക്കലാണ് .അത് മറക്കാതിരിക്കാന്‍ നിര്‍ബന്ധമായും എല്ലാ വെള്ളിയാഴ്ചകളിലും അത് ആവര്‍ത്തിക്കുകയാണ് ..

( തുഹ്ഫ 2 : 444 )

كُلُّهَا ,أَيْ الْخُطْبَةُ أَيْ كُلُّ أَرْكَانِهَا فِي الْخُطْبَتَيْنِ ، وَلَا يَضُرُّ غَيْرُ الْعَرَبِيَّةِ فِي غَيْرِ الْأَرْكَانِ وَإِنْ عَرَفَهَا
 الكتاب: حاشيتا قليوبي وعميرة ( ٣٢٢/١ )
القليوبي (000 - 1069 هـ = 000 - 1659 م) 

രണ്ടു ഖുതുബകളിലെ എല്ലാ രുകുനുകളിലും അറബി ശര്താണ് - ബുദ്ധിമുട്ടാവില്ലെങ്കില്‍ രുക്നുകളല്ലാത്തതു അറബി അല്ലാത്ത ഭാഷയില്‍ നടത്താവുന്നതാണ്‌ -ഇനി അറബി അറിഞ്ഞാലും ശരി. എന്നു  ശാഫീ  മദ്‌ഹബിലെ  പണ്ഡിതൻ  ഖൽയൂബി  

ഖുത്ബ എന്നത് വെറും ഒരു കര്‍മ്മം മാത്രമാണോ?

إِنَّمَا كَانَتِ الْخُطْبَةُ تَذْكِيرًا

ഖുതുബ ഒരു ഉൽബോധനം മാത്രമായിരുന്നു. (അൽ ഉമ്മ്‌ 1/203)

ഇമാം നവവി‌ؒ പറയുന്നു:

وَمَقْصُودُ الْخُطْبَةِ الْوَعْظُ ، وَهَذَا نَصُّهُ فِي الْإِمْلَاءِ

ഖുതുബയുടെ ഉദ്ദേശം ഉപദേശമാണ്‌. ഇത്‌ ശാഫിഈ ഇമാം വ്യക്തമായി പറഞ്ഞതാണ്‌ (ശറഹുൽ മുഹദ്ദബ്‌ 4/521)

ഇമാം നവവി‌ؒ പറയുന്നു.

قَالَ الْمُتَوَلِّي : وَيُكْرَهُ الْكَلِمَاتُ الْمُشْتَرَكَةُ وَالْبَعِيدَةُ عَنْ الْأَفْهَامِ . وَمَا يَكْرَهُ عُقُولُ الْحَاضِرِينَ ، وَاحْتَجَّ بِقَوْلِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ « حَدِّثُوا النَّاسَ بِمَا يَعْرِفُونَ أَتُحِبُّونَ أَنْ يُكَذَّبَ اللهُ وَرَسُولُهُ ؟ (شرح المهذب)

“മുതവല്ലി ഇമാം പറഞ്ഞിരിക്കുന്നു. വിവിധ അർത്ഥമുള്ളതും സദസ്യർക്ക്‌ മനസ്സിലാക്കാൻ വിഷമമുള്ളതും സദസ്യരുടെ ബുദ്ധിക്ക്‌ അപരിചിതമായതുമായ പദപ്രയോഗങ്ങൾ വെറുക്കപ്പെടും. ശ്രോതാക്കൾക്കറിയുന്ന വിധത്തിൽ അവരോട്‌ സംസാരിക്കുക. അല്ലാഹുവിനെയും റസൂലിനെയും കളവാക്കുന്നതിനെ നിങ്ങൾ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നുവോ എന്ന അലി‌ؓൽ നിന്ന്‌ ബുഖാരി ഉദ്ധരിച്ച ഹദീഥാണ്‌ അദ്ദേഹം തെളിവാക്കിയത്‌” (ശറഹുൽ മുഹദ്ദബ്‌ 4/528)

يسن أن تَكُون الخُطبَةُ مَفهُومَة أي قَرِيبَة مِنَ الاَفهَامِ لاَ غَرِيبةً وحشِيَةً  فَإِنَّهَا لاَ يَنتَفِعُ بِهَا أكثَرُ النَاسِ

ഖുതുബ ജനങ്ങൾക്ക്‌ മനസ്സിലാകുന്നതായിരിക്കൽ സുന്നത്താണ്‌. അതായത്‌ വേഗത്തിൽ മനസ്സിലാവുന്നതായിരിക്കണം. അപരിചിതമോ പ്രാകൃതമോ ആയിരിക്കരുത്‌. കാരണം ഭൂരിപക്ഷം ആളുകൾക്കും അത്‌ ഉപകാരപ്പെടുകയില്ല (മഹല്ലി 1/287)

ഹനഫി മദ്ഹബിലെ കിതാബില്‍ പറയുന്നത് കാണുക ഇമാം അബു ഹനീഫ ഇമാമിന്റെ അഭിപ്രയമായിട്ട് 

അബു ഹനീഫ ഇമാനിനു ഏതവസരത്തിലും ഖുത്ബ ഫാരിസി ഭാഷയില്‍ ആവല്‍ അനുവധിനീയമാണ്.
(അബു ഹനീഫ ഇമാം വഹാബി ആയിരുന്നില്ല .....പിന്നീട് മറ്റ് വിശദീകരണങ്ങളും കാണാം)

ഇനി ഹനഫി മദ്ഹബില്‍ ഖുത്ബയിലെ സുന്നത്തുകളായി വിശദീകരിക്കുന്നത് കാണുക.

ഖുത്ബയുടെ സുന്നത്തുകള്‍ 18 എണ്ണമായി കാണിക്കുന്നു.
1. ശുദ്ധി ഉണ്ടാക്കുക - വുളു (ഇതില്‍ വുളു ശര്‍ത്ത് ഇല്ല സുന്നത്ത് മാത്രം)
2. ഔറത്ത് മറക്കല്‍ (അതും സുന്നത്തെ ഉള്ളു നിര്‍ബന്ധം ഇല്ല)
3. ഖുത്ബ ആരംഭിക്കുന്നതിനു മുന്‍പ് ഖതീബ് മിമ്പറില്‍ ഇരിക്കുക...


ഷാഫി മദ്ഹബില്‍....

• "രണ്ട് പെരുന്നാള്‍ ഖുതുബകളെ കുറിച്ച് മഹല്ലി വിവരിക്കുന്നത് നോക്കൂ:-" “ചെറിയ പെരുന്നാളിന്‍റെ ഖുതുബയില്‍ സദസ്യര്‍ക്ക് ‘ഫിത്’ര്‍’ സക്കാത്തിനെപ്പറ്റി ഉപദേശിക്കല്‍ സുന്നത്താണ്. ബലിപെരുന്നാള്‍ ഖുതുബയില്‍ ബലിയറുക്കുന്നതിനെപ്പറ്റിയും ഉപദേശിക്കണം. അതായത് അവയുടെ നിയമ വശങ്ങള്‍ പറഞ്ഞുകൊടുക്കണം.” .(മഹല്ലി പരിഭാഷ:2/360)
• 
  
   
• ഖുത്ബയുടെ ശർത്തുകൾ ഫർളുകൾ എന്തൊക്കെ എന്ന് ഉംദ പരിഭാഷയിൽ
• 
  
   
  

• ഇനി, ഇതേ കാര്യം മഴക്ക് വേണ്ടിയുള്ള നമസ്കാരത്തിന്‍റെ ഖുതുബയെക്കുറിച്ച് പറയുമ്പോഴും വിശദീകരിക്കുന്നുണ്ട്. അത് കാണുക;-
  .
  "ഖത്തീബ് ഖിബ്‌ലക്ക് മുന്നിട്ട് നിന്ന്‍ പ്രാര്‍ത്ഥിച്ച ശേഷം ജനങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിച്ച് അല്ലാഹുവിനോട് അനുസരണയുള്ളവരായിരിക്കാന്‍ അവരെ പ്രേരിപ്പിക്കണം.”.
  (മഹല്ലി പരിഭാഷ:2/391) 

• ഇനി, ഗ്രഹണ നമസ്കാരത്തിന്‍റെ ഖുതുബയെ കുറിച്ചും മഹല്ലി തന്നെ പറയുന്നത് കാണുക;-
  
  രണ്ട് ഖുതുബയിലും ജനങ്ങളോട് പശ്ചാത്തപിച്ചു മടങ്ങാനും സുകൃതം ചെയ്യാനും ഉപദേശിക്കണം. റൗളയില്‍ പറയുന്നു; അടിമകളെ സ്വതന്ത്രരാക്കാനും, ദാനം ചെയ്യാനും ഉപദേശിക്കണം. അശ്രദ്ധമായ ജീവിതത്തെപ്പറ്റിയും വഞ്ചിതരാകുന്നതിനെ സംബന്ധിച്ചും അവര്‍ക്ക് താക്കീത് നല്‍കുകയും വേണം.  സ്വഹീഹുല്‍ ബുഖാരിയില്‍ അസ്മാബീവി (റ) യില്‍ നിന്നും റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യുന്നു; സൂര്യഗ്രഹണ നമസ്കാര വേളയില്‍ നബി തിരുമേനി (ﷺ) അടിമകളെ സ്വാതന്ത്രരാക്കാന്‍ ഉപദേശിക്കുകയുണ്ടായി.”
  .(മഹല്ലി പരിഭാഷ:2/379)

• "ജനങ്ങളില്‍ അറബികളും അല്ലാത്തവരും ഉണ്ടെങ്ങിലും അറബിയില്‍ ഖുതുബ നടത്താന്‍ കഴിയുമെങ്ങിലും അറബി അല്ലാത്ത ഭാഷയില്‍ ഖുതുബ അനുവദനീയമാകും" (കിതാബുല്‍ ഫിക്ഹി അലല്‍ മടാഹിബില്‍ അര്ബഹ ,വാല്യം 1 ,പേജ് 335 )

•  ഹനഫീ മദ്ഹബുകാരുടെ അടുത്ത് അറബി ഭാഷയില്‍ ഖുതുബ നടത്തുക എന്നത് ശര്താക്കപെട്ടിട്ടില്ല.(കിതാബുല്‍ ഫിക്ഹി അലല്‍ മടാഹിബില്‍ അര്ബഹ ,വാല്യം 1 ,പേജ് 304)

•  "ഹനഫീ കര്‍മ്മ ശാസ്ത്ര പണ്ഡിതനായ അബ്ദുല്‍ ഹയ്യില്‍ അന്‍സാരി (റ)പറയുന്നു :ഖുതുബ അറബി ഭാഷയില്‍ ആകള്‍ നിര്ഭാന്ധമില്ല,അപ്പോള്‍ ഫാരിസീ ഭാഷ,മറ്റു ഭാഷകള്‍ ,തുടങ്ങിയവ കൊണ്ട് ഖുതുബ നിര്‍വഹിച്ചാലും അത് ജാഹിസാകും ഇപ്രകാരമാണ് അവര്‍ ഹനഫീ കര്‍മ്മ ശാഷ്ട്ര പണ്ഡിതന്മാര്‍ പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുള്ളത്‌ "(ഫതാവ മുഹിയുസ്സുന്ന ,പേജ് 226 ).

• ഇമാം നവവി(റ) പറയുന്നു. ഖുതുബ ആകര്‍ഷണീയവും എളുപ്പം ഗ്രഹിക്കാവുന്ന വചനങ്ങളുമായിരിക്കണം. (മിന്‍ഹാജ്)

• വിവിധ അര്‍ത്ഥമുള്ള സദസ്യര്‍ക്ക് ഗ്രഹിക്കാന്‍ കഴിയാത്ത പദപ്രയോഗം നിഷിദ്ധമാണ്. ശ്രോതാക്കള്‍ക്ക് അറിയാവുന്ന വിധത്തില്‍... അവരോടു സംസാരിക്കണം. അല്ലാഹുവിനെയും റസൂലിനെയും നിഷേധിക്കുന്നതിനെ നിങ്ങള്‍ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നുവോ എന്നു അലി(റ) യില്‍ നിന്നു ബുഖാരി ഉദ്ദരിച്ച തിരുവചനം പണ്ഡിതര്‍ ഇതിനു തെളിവ് നല്‍കുന്നു..(ശറഹുല്‍ മുഹദ്ധബ്- 4 -528 )..

•  ഖുതുബ കൊണ്ടുള്ള ഉദ്ദേശം ഹൃദയങ്ങളെ അലിയിപ്പിക്കുകയും അശ്രദ്ധരെ ഉയര്‍ത്തുകയുമാണ്. അത് ജനങ്ങളെ തുണയ്ക്കുന്ന പ്രേരക വചനങ്ങളിലൂടെയെ കരസ്ഥമാകൂ. ഇപ്രകാരമാണ് പൂര്‍വികന്മാര്‍ നടന്നത്. ഷാഫിഈ മദ്ഹബിനോട് യോജിച്ചതും അത് പിന്‍പറ്റലാണ്..(ശറഫുല്‍ വജിസ് 4 -577 )

• “(ഖുത്ബയുടെ ഫർദുകൾ അടക്കം അറബിയിലാവണമെന്ന നിബന്ധന) അബൂഹനീഫ(റ) പറയാതിരിക്കാൻ കാരണം അറബിയിൽ ഇത് നിർവ്വഹിക്കൽ ശർത് (നിബന്ധന) അല്ലാത്തതുകൊണ്ടാണ് ”(ദുർറുൽ മുഖ്താർ 1/741)

• “ഖുത്ബ അറബിയിലാകൽ ശർത്വ് (നിർബന്ധം) ആണെന്ന്” ഇമാം നവവി(റ) പറഞ്ഞതിനെ, തുഹ്ഫയിൽ വിവരിക്കുന്നത് “ഖുത്ബയുടെ റുക്നുകൾ (ഫർദുകൾ) അറബിയിലായിരിക്കൽ ശർത്വാണെന്നാണ്, അതല്ലാത്തവയ്ക്കല്ല” (തുഹ്ഫ 2/241)..

• "ശ്രോതാക്കള്‍ അറബി അറിയതവരാകുന്നതോട് കൂടി അവരില്‍ ഒരാള്‍ അവരുടെ ഭാഷയില്‍ കുതുബ നിര്‍വഹിക്കണം" ഇബ്രാഹിം പുതൂര്‍ ഫൈസി (ഫത് ഹുല്‍ മുഈന്‍ പരിഭാഷ )
  കുതുബയുടെ മുഖ്യ ലക്‌ഷ്യം ഉപദേശമാണ് (ശരഹുല്‍ മുഹദ്ദാബ് 4 /521 )

• ഖുത്ബ അറബിയിലാവണം എന്ന് ഇമാം ശാഫിഈ(റ), അബൂഹനീഫ(റ), അഹ്മദിബ്നുഹമ്പൽ(റ),മാലിക്(റ) എന്നിവരോ അവരുടെ മുമ്പുള്ളവരോ പറഞ്ഞിട്ടില്ല. അബൂഹനീഫ(റ)യുടെ അഭിപ്രായം കാണുക: “(ഖുത്ബയുടെ ഫർദുകൾ അടക്കം അറബിയി ലാവണമെന്ന നിബന്ധന) അബൂഹനീഫ(റ) പറയാതിരിക്കാൻ കാരണം അറബിയിൽ ഇത് നിർവ്വഹിക്കൽ ശർത് (നി ന്ധന) അല്ലാത്തതുകൊണ്ടാണ് ”(ദുർറുൽ മുഖ്താർ 1/741).

• كلام الامام في الخطبة
  قال الشافعي رحمه الله تعالى أخبرنا إبراهيم بن سعد عن ابن شهاب قال الشافعي وحديث جابر وأبي سعيد أن رسول الله قال لرجل دخل المسجد وهو على المنبر فقال أصليت فقال لا فقال فصل ركعتين وفي حديث أبي سعيد فتصدق الرجل بأحد ثوبيه فقال النبي انظروا إلى هذا الذي قال الشافعي ولا بأس أن يتكلم الرجل في خطبة الجمعة وكل خطبة فيما يعنيه ويعنى غيره بكلام الناس ولا أحب أن يتكلم فيما لا يعنيه ولا يعني الناس ولا بما يقبح من الكلام وكل ما أجزت له أن يتكلم به أو كرهته فلا يفسد خطبته ولا صلاته
  ഖതീബ് ജുമു അ കുതുബയിലും മറ്റുള്ള കുതുബകളിലും തനിക്കു മുഖ്യ ആവശ്യമുള്ളതും മറ്റുള്ളവര്‍ക്ക് മുഖ്യ ആവശ്യമുള്ളതോ ആയ വിഷയം ജനങ്ങളുടെ ഭാഷയില്‍ കുതുബ നടത്തുന്നതിന് യാതൊരു വിരോധവും ഇല്ല (അല്‍ ഉമ്മു 1 /307 )     

•  ഖാദി ഹുസൈനെപ്പോലെ ചുരുക്കം ശാഫിഈ പണ്ഡിതന്മാർ ഖുത്ബ മുഴുവനായും അറബിയിലാവണം എന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ ഇതിനെക്കുറിച്ച് അല്ലാമാ ഖത്വീബുശ്ശിർബീനി(റ) പറഞ്ഞത് “മദ്ഹബിലെ സ്വീകാര്യയോഗ്യമായ അഭിപ്രായം ശാഫിഈ(റ) അൽഉമ്മിൽ പറഞ്ഞ താണ് ” (മുഗ്നി 3/73)

• وتكون الخطبة بليغةً قريبةً من الفهم...(عشرة كتب)
  "ഖുതുബ ചുരുങ്ങിയതും വേഗത്തില്‍ മനസ്സിലാവുന്നതുമായിരിക്കണം."  (പത്ത് കിത്താബ് പേജ് 86).

وَقَوْلُهُ يَقْرَأُ الْقُرْآنَ وَيُذَكِّرُ النَّاسَ فِيهِ دَلِيلٌ لِلشَّافِعِيِّ فِي أَنَّهُ يُشْتَرَطُ فِي الْخُطْبَةِ الْوَعْظُ وَالْقُرْآنُ

الكتاب: المنهاج شرح صحيح مسلم بن الحجاج (6/150)

النووي، أبو زكريا (631 - 676هـ، 1234- 1278م).  

 "(ഖുര്‍ആന്‍ ഓതി ജനങ്ങളെ ഉല്‍ബോധിപ്പിക്കും) എന്ന്‍ പറഞ്ഞതില്‍, ഖുത്ബയില്‍ ഉല്‍ബോധനാവും ഖുര്‍ആന്‍ പാരായണവും ശര്‍ത്താണ് എന്ന് ഇമാം ഷാഫിഈ (റ)ക്ക് തെളിവുണ്ട്." (ശറഹു മുസ്ലിം 6/150) 

قَالَ أَصْحَابُنَا وَهَذَا الْخِلَافُ فِي حَقِّ الْقَوْمِ وَالْإِمَامِ فِي كَلَامٍ لَا يَتَعَلَّقُ بِهِ غَرَضٌ مُهِمٌّ نَاجِزٌ فَلَوْ رَأَى أَعَمًى يَقَعُ فِي بِئْرٍ أَوْ عَقْرَبًا وَنَحْوَهَا تَدِبُّ إلَى إنْسَانٍ غَافِلٍ وَنَحْوِهِ فَأَنْذَرَهُ أَوْ عَلَّمَ إنْسَانًا خَيْرًا أَوْ نَهَاهُ عَنْ مُنْكَرٍ فَهَذَا لَيْسَ بِحَرَامٍ بِلَا خِلَافٍ نَصَّ عَلَيْهِ الشَّافِعِيُّ وَاتَّفَقَ عَلَيْهِ الْأَصْحَابُ عَلَى التَّصْرِيحِ بِهِ لَكِنْ قَالُوا يُسْتَحَبُّ أَنْ يَقْتَصِرَ عَلَى الْإِشَارَةِ إنْ حَصَلَ بِهَا الْمَقْصُودُ

الكتاب: المجموع شرح المهذب  (4/523)

النووي، أبو زكريا (631 - 676هـ، 1234- 1278م).

അന്ധന്‍ കിണറിലേക്ക്‌ വീഴാന്‍ പോകുന്നതോ അശ്രദ്ധനായ ഒരാള്‍ക്ക്‌ നേരെ തേളോ മറ്റോ ഇഴഞ്ഞ്‌ വരുന്നതോ കണ്ട ഖത്വീബ്‌(ഖുത്വ്‌ബക്കിടയില്‍) അവനെ മുന്നറിയിപ്പ്‌ നല്‍കി, അല്ലെങ്കില്‍ ഒരാള്‍ക്ക്‌ നല്ലത്‌ പഠിപ്പിക്കുകയോ  അല്ലെൻകിൽ തിൻമവിരോധിക്കുകയോ ചെയ്‌തു. ഇവയൊന്നും ഹറാമല്ലെന്നതില്‍ അഭിപ്രായാന്തരമില്ല. ശാഫി(റ) വ്യക്തമാക്കുകയും (നസ്സായി പറയുക) അസ്‌ഹാബുകള്‍ ഏകോപിച്ച്‌ പറഞ്ഞതുമാണിത്‌. എങ്കിലും വെറും സൂചനകൊണ്ട്‌ തന്നെ ഉദ്ധിഷ്‌ട ലക്ഷ്യം സാധിക്കുമെങ്കില്‍ അതില്‍ പരിമിതപ്പെടുത്തലാണ്‌ സുന്നത്ത്‌. 
(ശറഹുല്‍ മുഹദ്ദബ് 4/523)

فَأَمَّا إِذَا رَأَى أَعْمَى يَقَعُ فِي بِئْرٍ، أَوْ عَقْرَبًا تَدِبُّ عَلَى إِنْسَانٍ، فَأَنْذَرَهُ، أَوْ عَلَّمَ إِنْسَانًا شَيْئًا مِنَ الْخَيْرِ، أَوْ نَهَاهُ عَنْ مُنْكَرٍ، فَهَذَا لَيْسَ بِحَرَامٍ بِلَا خِلَافٍ. نَصَّ عَلَيْهِ الشَّافِعِيُّ - رَحِمَهُ اللَّهُ -، وَاتَّفَقَ الْأَصْحَابُ عَلَى التَّصْرِيحِ بِهِ. لَكِنْ يُسْتَحَبُّ أَنْ يَقْتَصِرَ عَلَى الْإِشَارَةِ، وَلَا يَتَكَلَّمَ مَا أَمْكَنَ الِاسْتِغْنَاءُ عَنْهُ. هَذَا كُلُّهُ فِي الْكَلَامِ فِي أَثْنَاءِ الْخُطْبَةِ.

الكتاب: روضة الطالبين وعمدة المفتين  (2/28)

النووي، أبو زكريا (631 - 676هـ، 1234- 1278م).

ദുഹ്റിന്റെ രണ്ട് റക്അത്തിന് പകരമാണോ ജുമുഅയിലെ ഖുത്ബ??

ദുഹ്റിന്റെ രണ്ട് റക്അത്തിന് പകരമാണ് ജുമുഅയിലെ ഖുത്ബ, അതിനാൽ ഖുത്ബ മുഴുവനും അറബിയിലായിരിക്കണം എന്ന് ചിലർ വാദിക്കാറുണ്ട്. ഈ തെറ്റായ ധാരണയെക്കുറിച്ച് രണ്ടാം ശാഫിഈ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇമാം നവവി(റ) പറയുന്നു.

وَصَلَاةُ الْجُمُعَةِ رَكْعَتَانِ تَمَامٌ غَيْرُ قَصْرٍ عَلَى لِسَانِ نَبِيِّكُمْ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ 

الكتاب: المجموع شرح المهذب (4/530)

النووي، أبو زكريا (631 - 676هـ، 1234- 1278م).

“ജുമുഅ നമസ്ക്കാരം രണ്ട് റക്അത്തും അതൊരു പൂർണ്ണ നമസ്ക്കാരവുമാണ്, ദുഹ്റ് ചുരുക്കിയതല്ല.”   (ശർഹുൽ മുഹദ്ദബ് 4/530).

 وَأَمَّا الْقِيَاسُ عَلَى الصَّلَاةِ فَلَا يَصِحُّ لِأَنَّهَا تَفْسُدُ بِالْكَلَامِ بِخِلَافِ الْخُطْبَةِ

الكتاب: المجموع شرح المهذب (4/525)

النووي، أبو زكريا (631 - 676هـ، 1234- 1278م).

ചിലര്‍ ഖുതുബയെ (രണ്ടു റകഅത്ത് ) നിസ്ക്കാരത്തോട് ഖിയാസാക്കാറുണ്ട് . അത് ശരിയല്ല കാരണം നിസ്ക്കാരം സംസാരം മൂലം ഫസാദിലാകും . ഖുതുബ അങ്ങിനെയല്ല (സംസാരം മുഖേന ന്ഷ്ട്ടപ്പെടില്ല )
(ശർഹുൽ മുഹദ്ദബ് 4/525)

ബാങ്ക്, നമസ്ക്കാരം മുതലായവയിൽ പദങ്ങൾ നിർണ്ണിതമാണ്. പക്ഷെ ഖുത്ബയുടെ പദങ്ങൾ നിർണ്ണിതമല്ല. അതുകൊ ണ്ടാണ് ഓരോ ഖലീഫമാരുടെയും ഖുത്ബകൾ വ്യത്യസ്തമായത്. നമസ്ക്കാരം അല്ലാഹുവിന്നുള്ള ഇബാദത്താണ്, ഖുത്ബ അല്ലാഹുവിന്റെ കൂലി പ്രതീക്ഷിച്ച് ജനങ്ങളോടുള്ള ഉപദേശമാകുന്നു. ജുമുഅ നിർവ്വഹിക്കുമ്പോൾ ഖതീബ് ഖിബ്ലക്ക് പുറം തിരിഞ്ഞ് നിന്ന് ജനങ്ങളെയാണ് അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നത്. മാത്രമല്ല, നമസ്കാരത്തിൽ സംസാരിക്കാൻ പാടില്ല, ഖുത്ബയിൽ സംസാരിക്കാതിരിക്കാനുംപാടില്ല. ഇതിൽ നിന്നെല്ലാം ഖുത്ബ നമസ്കാരം പോലെയല്ല എന്നു മനസ്സിലാക്കാം.

 

നമസ്കാരത്തിലെ തക്ബീർ പോലും മാതൃഭാഷയിലാകാമെന്ന്

ജുമുഅ ഖുത്ബ പൂർണമായും അറബിയിൽ തന്നെയാവണമെന്ന് വാദിക്കുന്നവർ തന്നെ, നമസ്കാരത്തിലെ തക്ബീർ പോലും മാതൃഭാഷയിലാകാമെന്ന് പള്ളിദർസുകളിൽ പഠിപ്പിച്ച് വരുന്നു. പള്ളിദർസിൽ ഓതുന്ന പത്ത് കിതാബിൽ കാണാം

“ഇനി അവന് അറബി ഭാഷയിൽ തക്ബീർ ചൊല്ലാൻ സാധിക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ അവന് ഇഷ്ടമുള്ള ഭാഷയിൽ അത് ചൊല്ലാവുന്നതാണ് .

(പരിഭാഷ: അബ്ദുൽ അസീസ് മുസ്ള്യാർ പൊന്നാനി,പേജ് 127...)

  أبوالمعالي برهان الدين محمود بن أحمد بن عبدالعزيز بن عمر بن مَازَةَ البخاري الحنفي (المتوفى: 616هـ)

اشتراط كون خطبة الجمعة باللغة العربية قال عنه أبوحنيفة : تجوز بغير اللغة العربية .

____________________

: أنَّ إلقاء خطبة الجمعة باللغة العربية ليس شرطاً من شروط صحتها، سواء ذلك مع العجز أو القدرة، وهو قول الحنفية، وبه قال بعض الشافعية والحنابلة (**)
(3): القول الثالث: أنَّ إلقاء خطبة الجمعة باللغة العربية شرط من شروط صحتها حال القدرة، ويسقط بالعجز، وهو قول محمد بن الحسن وأبي يوسف صاحبي أبي حنيفة، وهو المشهور من مذهب الحنابلة، والمصحح من مذهب الشافعية ( ... )
___________________________
(*): انظر: حاشية الدسوقي (1/ 592)، وحاشية العدوي (1/ 331).
(**): انظر: شرح فتح القدير (1/ 290)، حاشية ابن عابدين (2/ 184)، المجموع (4/ 391)، تحفة المحتاج (3/ 353)، الإنصاف (5/ 219).
( ... ): انظر: شرح فتح القدير (1/ 290)، المجموع (4/ 391)، العزيز (2/ 285)، الإنصاف (5/ 219)، الإقناع (1/ 17، معونة أولي النهى (2/ 294).
______________________________ ____
تتمَّة: وقد ذهب أكثر أهل العلم في هذا العصر إلى جواز إلقاء خطبة الجمعة بغير العربية، وإليك نقل فتاواهم في ذلك:
@ ففي قرارات مجمع الفقه الإسلامي (ص/97 - 9، الدورة الخامسة؛ المنعقدة من ( إلى (16) ربيع الآخر، سنة (1402 هـ)، القرار الخامس] ما يؤيد جواز إلقاء خطبة الجمعة أو العيدين بغير اللغة العربية، فقد قرَّر المجمع ما يلي:
((القرار الخامس: خطبة الجمعة والعيدين بغير اللغة العربية في غير البلاد العربية، واستخدام مكبِّر الصوت فيها:
الحمد لله وحده، والصلاة والسلام على من لا نبي بعده، سيِّدنا ونبيِّنا محمَّد، أما بعد ..
فإنَّ مجلس المجمع الفقهي الإسلامي قد نظر في السؤال المحال إليه؛ حول الخلاف القائم بين بعض المسلمين في الهند؛ بشأن جواز خطبة الجمعة باللغة المحلِّية غير العربية، أو عدم جوازها؛ لأنَّ هناك من يرى عدم الجواز؛ بحجَّة أنَّ خطبة الجمعة تقوم مقام الركعتين من صلاة الفرض.
ويسأل السائل أيضاً: هل يجوز استخدام مكبِّر الصوت في أداء الخطبة، أو لا يجوز؟ أنَّ بعض طلبة العلم يعلن عدم جواز استخدامه؛ بمزاعم وحجج واهيةٍ.
وقد قرَّر المجلس بعد اطِّلاعه على آراء فقهاء المذاهب:
1 - أنَّ الرأي الأعدل الذي نختاره هو أنَّ اللغة العربيَّة في أداء خطبة الجمعة والعيدين، في غير البلاد الناطقة بالعربية ليست شرطاً لصحَّتها.
ولكن الأحسن أداء مقدّمات الخطبة، وما تضمَّنته من آيات قرآنية باللغة العربيَّة؛ لتعويد غير العرب على سماع العربيَّة والقرآن، ممَّا يسهِّل عليهم تعلُّمها، وقراءة القرآن باللغة التي نزل بها، ثم يتابع الخطيب ما يعظهم وينوِّرهم به؛ بلغتهم التي يفهمونها

എന്തായിരുന്നു K.Mമൌലവി ഖുത്ബയുടെ ഭാഷാ വിഷയത്തില്‍ പറഞ്ഞത്??

മീഞ്ചന്ത പ്രമേയം.

മഹല്ലി പരിഭാഷയില്‍ കൊടുത്തത്.

  ___________________________________

36628 - حَاتِمُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ , عَنْ يَعْقُوبَ , عَنْ جَعْفَرِ بْنِ عَمْرٍو , قَالَ: " بَعَثَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَرْبَعَةَ نَفَرٍ إِلَى أَرْبَعَةِ وُجُوهٍ: رَجُلًا إِلَى كِسْرَى , وَرَجُلًا إِلَى قَيْصَرَ , وَرَجُلًا إِلَى الْمُقَوْقَسِ , وَبَعَثَ عَمْرَو بْنَ أُمَيَّةَ إِلَى النَّجَاشِيِّ , فَأَصْبَحَ كُلُّ رَجُلٍ مِنْهُمْ يَتَكَلَّمُ بِلِسَانِ الْقَوْمِ الَّذِينَ بُعِثَ إِلَيْهِمْ , فَلَمَّا أَتَى عَمْرُو بْنُ أُمَيَّةَ النَّجَاشِيَّ وَجَدَ لَهُمْ بَابًا صَغِيرًا يَدْخُلُونَ مِنْهُ مُكَفِّرِينَ , فَلَمَّا رَأَى عَمْرُو ذَلِكَ وَلَّى ظَهْرَهُ الْقَهْقَرَى , قَالَ: فَشَقَّ ذَلِكَ عَلَى الْحَبَشَةِ فِي مَجْلِسِهِمْ عِنْدَ النَّجَاشِيِّ حَتَّى هَمُّوا بِهِ، حَتَّى قَالُوا لِلنَّجَاشِيِّ: إِنَّ هَذَا لَمْ يَدْخُلْ كَمَا دَخَلْنَا , قَالَ: مَا مَنَعَكَ أَنْ تَدْخُلَ كَمَا دَخَلُوا؟ قَالَ: إِنَّا لَا نَصْنَعُ هَذَا بِنَبِيِّنَا , وَلَوْ صَنَعْنَاهُ بِأَحَدٍ صَنَعْنَاهُ بِهِ , قَالَ: صَدَقَ , قَالَ: دَعُوهُ , قَالُوا لِلنَّجَاشِيِّ: هَذَا يَزْعُمُ أَنَّ عِيسَى مَمْلُوكٌ , قَالَ: فَمَا تَقُولُ فِي عِيسَى؟ قَالَ: كَلِمَةُ اللَّهِ وَرُوحُهُ , قَالَ: مَا اسْتَطَاعَ عِيسَى أَنْ يَعْدُوَ ذَلِكَ "
الكتاب: الكتاب المصنف في الأحاديث والآثار (7/347)

ابن أبي شيبة، أبو بكر (159 - 235هـ ، 776 - 850م).

നബി(സ) നാല് ആളുകളെ നാല് സ്ഥലങ്ങളിലേക്ക് നിയോഗിച്ചു, അവരുടെ ഭാഷ സംസാരിക്കുന്ന ആളുകളെ ആയിരുന്നു പ്രവാചകന്‍ നിയോഗിച്ചത്. 

____________________________________

يَعْنِي الرُّسُلَ. وَكُلُّ رَجُلٍ مِنْهُمْ يَتَكَلَّمُ بِلِسَانِ الْقَوْمِ الَّذِينَ أُرْسِلَ إِلَيْهِمْ. فَذُكِرَ ذَلِكَ لِلنَّبِيِّ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - فَقَالَ: هَذَا أَعْظَمُ مَا كَانَ مِنْ حَقِّ اللَّهِ عَلَيْهِمْ فِي أَمْرِ عباده] .
الكتاب: الطبقات الكبرى  (1/202)

ابن سعد (230-168 هـ ، 845 م-785 م).